COVID, RSV ve grip sezonunun bu yılın başlarına denk gelmesi nedeniyle uzmanlar önümüzdeki aylarda neler olacağı konusunda endişeli. Minnesota Üniversitesi Bulaşıcı Hastalıklar Araştırma ve Politika Merkezi Direktörü Dr. Michael Osterholm, "COVID-19'un dolaşmaya devam etmesiyle birlikte grip ve RSV vakalarındaki artıştan endişe duyuyorum" diyor. "Bunun, yaklaşık üç yıl boyunca zorlanan sağlık sistemleri için ne anlama gelebileceğini duydum." COVID vakaları azalırken, yeni alt varyantlar ortaya çıkmaya devam ediyor.
Dr. Osterholm, "Ulusal tablo oldukça istikrarlı" diyor. "Hastaneye yatışlar son iki haftada %2 arttı ve kutlanacak bir şey olmasa da, şu anda günde ortalama 325 ölüm görüyoruz, bu da iki hafta öncesine göre %15 düşüş anlamına geliyor. High Plains platosu sırasında gördüğümüz günde yaklaşık dört ila elli ölümden daha düşük bir rakam, ancak şunu açıkça belirtmek isterim ki günde 325 ölümden bahsettiğimizde hala haftada 2.300'den fazla ölümden bahsediyoruz. Bu dikkate değer bir rakamdır."
Dr. Osterholm bir kez daha halkı COVID rehaveti konusunda uyarıyor. "Daha önce de söylediğim gibi, COVID ortadan kalkmadı çünkü halk yoluna devam etti, yakın gelecekte de bir yere gitmeyecek. Bu virüse karşı yolumuzu bulmak için ara yolları buluyoruz. Virüsle ilgili her şey sabit kalırsa, aşılarımızı ve ilaçlarımızı özellikle yaşlı veya 50 yaşın üzerindeki kişilere yönelik olarak kullanarak ölüm vakalarını önemli ölçüde daha da azaltabileceğimize inanıyorum. Açıkçası bu virüs yakın zamanda hiçbir yere gitmeyecek ve birkaç yeni varyantın adından söz ettirmesiyle öngörülemez olduğunu bir kez daha kanıtladı." İşte Dr. Osterholm'un The Osterholm Update'in son bölümünde bundan sonra ne olacağını düşündüğü. Okumaya devam edin ve hem kendi sağlığınız hem de başkalarının sağlığı için COVID'e Yakalandığınıza Dair Bu Kesin İşaretleri kaçırmayın.
1 Önümüzde Zorlu Zamanlar Var
Dr. Osterholm, "CDC kısa bir süre önce RSV, influenza ve SARS-CoV-2'nin soğuk sirkülasyonunun neden olduğu solunum yolu hastalıkları vakalarındaki artışla ilgili bir Sağlık Uyarı Ağı sağlık tavsiyesi yayınladı, özellikle çocuklar arasında, sağlık sistemlerine büyük bir yük getiriyorlar" diyor. "Bu, önümüzdeki kış mevsiminde zorlu bir sonbaharın erken uyarı ateşi olabilir. Bu virüs hastalıklarının her birine özel olarak değinmeme izin verin. İnfluenza açısından, ABD geçen hafta resmi olarak grip salgını eşiğini geçti. ABD şu anda 2010, 2011 sezonundan bu yana 43. hafta için en yüksek grip hastaneye yatış oranlarını yaşıyor. Bu durumda, bu en erken faaliyettir."
RSV seviyeleri, sezonun bu yıl erken başlaması nedeniyle endişe kaynağıdır. Dr. Osterholm, "RSV seviyeleri, gripten ilk yükselişi gören güneydoğu ve güney orta eyalet bölgelerini içeren bölgeler hariç tüm bölgelerde artmaya devam ediyor" diyor. "RSV aktivitesi Colorado, Montana, Kuzey Dakota, Güney Dakota, Utah ve Wyoming'i içeren Kuzeybatı bölgelerinde azalıyor gibi görünüyor. RSV sezonunun henüz başında olduğumuzu ve bazı yerlerde aktivitenin durağanlaştığı veya azaldığı görülse de, mevcut RSV sezonunun genel zamanlama yoğunluğu ve ciddiyetinin hala oldukça belirsiz olduğunu unutmayın."
2 Hastane Bunalmış Durumda
Dr. Osterholm, RSV vakalarının hastaneler üzerindeki etkisi konusunda uyarıda bulunuyor. Dr. Osterholm, "Bu üç viral solunum yolu hastalığından herhangi biri, şu anda gördüğümüz seviyelerde tek başına bir meydan okuma olacaktır" diyor. "Ancak üçü bir arada, personel eksikliğindeki artış ve pandemi sırasında diğer hastalıklar için geciken bakım ile birlikte, ülke çapında hastaneleri ve acil servisleri zorluyor. Örneğin, Massachusetts'teki acil servislerde neredeyse sekiz saatlik bir bekleme süresi rapor ediliyor. Ülkenin pek çok şehrinde çocuk ihtisas hastaneleri ve acil servisler şu anda RSV'den bunalmış durumda. Boston Çocuk Hastanesi, solunum yolu hastalığı olan daha fazla hastaya yer açmak için bazı elektif ameliyatları erteledi. Orange County, Kaliforniya, Seattle, Lubbock, Teksas ve Baltimore'daki pediatrik uzmanlık hastaneleri tam kapasite çalışmaktadır."
Dr. Osterholm grip aşısı yaptırabilecek herkesin aşı yaptırmasını tavsiye ediyor. "Neyse ki, bu süre zarfında grip ve COVID-19 riskinizi en aza indirmek için yapabileceğiniz bazı şeyler var. Hepiniz ne söyleyeceğimi zaten biliyorsunuz ama tekrar etmekte fayda var. Bu yıl henüz grip aşınızı olmadınız. Ya da COVID takviyenizi yaptırmadıysanız ve uygunsanız, şimdi tam zamanı. Yıllık grip aşınız, gripten korunmanın ve özellikle ciddi hastalıkları, hastaneye yatışları ve ölümleri önlemenin en iyi yoludur. Buna ek olarak, grip hastalıklarını tedavi etmek için kullanılabilecek reçeteli grip antiviral ilaçları da vardır. Yine, özellikle ağır hastalık geçirme olasılığı yüksek olanlar, yaşlı bireyler, altta yatan bağışıklık sorunları olan kişiler arasında. Ancak unutmayın ki bu ilaçlara da tıpkı Paxlovid'de olduğu gibi hemen başlanmalıdır. Ve son olarak, yüksek kaliteli solunum koruması gibi sizi COVID-19'dan korumaya yardımcı olacak yöntemler de sizi gripten korumaya yardımcı olacaktır."
3 Bivalent Güçlendirici
Dr. Osterholm, yeni Pfizer bivalan aşı güçlendiricisinin umut vaat ettiğini söylüyor. "Şu anda elimizde bazı baskı öncesi çalışmalar ve bu iki değerlikli güçlendiricilerin çok etkili bağışıklık yanıtları ürettiğini gösteren klinik veriler içeren bir Pfizer basın açıklaması var. Şimdi, yine bir uyarı eklememe izin verin. Aşılamayı takip eden süre sınırlıdır, yani 30 gün kadar. Dolayısıyla, resmin tamamını anlamak için bunun uzun vadede devam edeceğini varsayma konusunda çok dikkatli olmalıyız."
Dr. Osterholm, güçlendiricilerin bağışıklık sağlığını desteklemek için önemli olduğunu söylüyor. "Bilim immünolojisinde yakın zamanda yapılan bir çalışmaya göre, COVID 19 takviye dozlarımız T-hücresi yanıtını daha da genişletmiyor gibi görünüyor. Bununla birlikte, spike proteinine karşı spesifik olarak etki eden antikorları özellikle artırıyorlar. Bilimin derinliklerine çok fazla dalmadan, immünoloji güçlendiricileri bağışıklık sistemimizi özellikle ciddi hastalıklara karşı güncel tutmada genel olarak çok önemli bir rol oynamaktadır. Şimdi bu güçlendiricilerin orijinal formülasyonunun olumlu etkilerini geliştirmek için, iki değerlikli güçlendiriciler şimdi daha da etkili olduklarını kanıtlıyorlar. Altı çalışmadan dördünde BA.5 varyantına karşı nötralize antikor üretiminde orijinal formülasyona kıyasla önemli bir artış görülürken, iki değerlikli güçlendiriciyi ABD'de yaygınlaşan en yeni varyantlarımızdan biri olan BQ1.1 ile karşılaştıran üç çalışmada da iki değerlikli güçlendiricinin orijinal formülasyondan daha etkili olduğu kanıtlanmıştır."
4 Yeterli Sayıda Kişi Güçlendirici Almıyor
Dr. Osterholm'a göre, çok sayıda insan hala takviyelerinin gerisinde. "Çalışmalar, orijinal formülasyona göre üç ila dört kat daha yüksek bir bağışıklık tepkisi gösteriyor ki bu da en son formülasyonu kutlamaya değer kılan önemli sonuçlar. Bu verilerin aşılamadan değerlendirmeye kadar geçen süre açısından erken olduğunu bir kez daha vurgulamak istiyorum. Ben 30 günde değil, 60 günde, 180 günde, 365 günde nasıl göründüklerini bilmek istiyorum. Heyecan verici haberlerin sinir bozucu yakın yorumları ise, aşıların ne kadar iyi çalıştığına bakılmaksızın, bu bivalan güçlendiricilerin son alım verilerinin inanılmaz derecede cesaret kırıcı olmasıdır.
"Amerika Birleşik Devletleri'nde bu oran çok düşük olduğundan, hak sahibi olan kişilerin %10'undan daha azı bu yardımı almıştır. Bu değerli kaynağın israf edilmemesini sağlamak için mesajımızı kesinlikle değiştirmeliyiz, özellikle de tatil sezonuna ve ciddi hastalık, hastaneye yatış ve ölüm riski altında olanlar, özellikle de 50 yaşın üzerinde olanlar veya altta yatan sağlık sorunları olanlar için yeni bir varyant dalgasına girerken. Bu doz aşıyı yaptırmak hayat kurtarıcı olabilir. Umarım bu bilgiyi çok ciddiye alırsınız. Eğer henüz aşı olmadıysanız ve gidip aşı yaptırırsanız, çok geç kalmış sayılmazsınız."
5 Paxlovid ve Uzun COVID
Dr. Osterholm, Paxlovid'in uzun COVID'e yardımcı olabileceğini gösteren yeni araştırmadan memnun. Dr. Osterholm, "Çalışma, 10 uzun COVID semptomu, disritmi iskemik kalp hastalığı, pulmoner emboli, derin ven trombozu, yorgunluk, karaciğer hastalığı, akut böbrek hasarı, kas ağrısı, nörobilişsel bozukluk ve nefes darlığı geliştirme mutlak riskinde önemli bir azalma buldu" diyor. "Ve Paxlovid kullananlar, Paxlovid kullanmayanlara kıyasla. Çalışmada diğer iki semptom olan diyabet ve öksürük de incelendi, ancak bu semptomlar için mutlak risk azalması istatistiksel olarak anlamlı değildi.
"Bunun bize gerçekten söylediği şey, aslında bu popülasyonda, akut hastalık sırasında sadece Paxlovid alarak uzun COVID semptom gelişiminde bir azalma gördüğümüzdür. Paxlovid, çalışmadaki aşılanmış, kısmen aşılanmış ve tamamen aşılanmış ve güçlendirilmiş bireylerin yanı sıra covid ile yeniden enfeksiyon yaşayanlar ve ilk kez enfekte olanlarda uzun covid için mutlak riski önemli ölçüde azaltmıştır. Daha önce bahsedilen 10 uzun COVID semptomuna ek olarak, Paxlovid alan kişilerde akut enfeksiyondan sonra hastaneye yatış ve ölüm riski de azalmıştır."
6 Tatillerde Nasıl Güvende Olunur?
Dr. Osterholm yaklaşan tatil sezonunda güvende kalmak için ipuçlarını paylaşıyor. "Mükemmel bir güvenli buluşma için kusursuz bir planım yok. Böyle bir şey olduğunu düşünmüyorum, ancak geçmişte de konuştuğumuz gibi, riski azaltmak ve yine de hayatı yaşamaya değer kılan aile, arkadaşlar ve toplumun tadını çıkarmak için yapabileceğimiz şeyler var" diyor Dr. Osterholm. "Kişisel hayatımdan, güvenlik açısından neler yapabileceğinizi ve sevdiklerimle neler yaptığımı göstermeye yardımcı olacak iki örneği sizinle paylaşmama izin verin. Birincisi, meslektaşlarım ve arkadaşlarımla akşam yemeklerinde bir araya geliyorum - bunları özel evimde yapıyorum. Protokole göre yemekten önceki üç gün içinde COVID vakası geçirmiş biriyle temas kurmamış olmanız gerekiyor. İkincisi, o gün alerji benzeri semptomlar da dahil olmak üzere herhangi bir semptomunuz varsa, bunun sadece kanarya otu olduğunu düşünüyorsanız, bu diskalifiye edici bir durumdur."
Dr. Osterholm, toplantılardan önce COVID testi yapılmasını öneriyor. "Ve son olarak, etkinlik günü negatif olması gereken bir yanal akış testi. Şimdi, bu mükemmel değil. Herkesi eleyeceği anlamına gelmiyor, ancak yine solunum koruması olmayan insanlarla yakın temaslarda, gülüşmelerde, tezahüratlarda, sarılmalarda, bazı durumlarda ağlamalarda o kadar çok harika an yaşadım ki, bence COVID'i tekrar güvenle almanın bir yolu bu."
7 Dışarıda Nasıl Güvende Kalabilirsiniz?
Nerede yaşıyor olursanız olun, halk sağlığı temellerini takip edin ve bu salgının sona ermesine yardımcı olun - en kısa sürede aşı olun veya takviye olun; aşılama oranlarının düşük olduğu bir bölgede yaşıyorsanız, N95 yüz maskesi takın, seyahat etmeyin, sosyal mesafeyi koruyun, büyük kalabalıklardan kaçının, birlikte barınmadığınız insanlarla kapalı alanlara girmeyin (özellikle barlarda), iyi el hijyeni uygulayın ve hayatınızı ve başkalarının hayatını korumak için COVID'e Yakalanma Olasılığınızın En Yüksek Olduğu Bu 35 Yerden hiçbirini ziyaret etmeyin.
